Teoria wypierania motywacji

Teoria wypierania motywacji (ang. Motivation crowding theory) – teoria motywacji opierająca się na założeniu, że ludźmi kieruje nie tylko motywacja zewnętrzna (uzyskanie korzyści i uniknięcie sankcji), ale również motywacja wewnętrzna (np.: ciekawość, chęć samorealizacji, satysfakcja z dobrze wykonanej pracy). W związku z tym zewnętrzne interwencje mogą powodować wzrost (efekt pobudzania) lub spadek (efekt wypierania) motywacji. Teoria ta głosi, że tradycyjne ekonomiczne teorie motywacji posiadają zbyt wąskie założenia dotyczące ludzkich aspiracji. Zakładając stałą interakcję pomiędzy motywacją wewnętrzną i zewnętrzną jest postrzegana przez wielu badaczy jako pomost pomiędzy modelem ekonomicznym, a teoriami psychologicznymi^[1] Kluczowym pytaniem, na które szuka ona odpowiedzi jest: "kiedy i dlaczego zachodzi wypieranie?"^[2]. Jest ona analizowana szczególnie pod względem relacji przełożony (organizacja) – pracownik.